Άγιος Νεκτάριος Αιγίνης και ο Αρχιτέκτων Γ. Νομικός

Στις 9 Νοεμβρίου τιμάται η Μνήμη του Αγίου Νεκταρίου προστάτου της νήσου Αίγινας. Εκεί εμόνασε και θαυμάσθηκε  από το κοινόν για την θρησκευτικήν του εμβάθειαν, πίστη  και τις θαυματουργές ιδιότητές του. Ήταν πολυαγάπητος Ιεράρχης. Κατάγεται από την Ανατολικήν Θράκην και στην ζωήν του υπέστη πολλές ταλαιπωρείες και διώξεις.  Στην Κωνσταντινούπολη εργαζόταν σε εργαστήριον καπνού όπου ο ιδιοκτήτης του φερόταν βάναυσα. Θέλησε να φύγει για Χίον αλλά δεν είχε τα χρήματα του εισιτηρίου και τον βοήθησε κάποιος Χωρέμης.  Εκεί εδίδασκε σε Σχολεία και κατόπιν ήλθε στην Αθήναν. Παρ’ όλα αυτά κατάφερε να τελειώσει τις σπουδές του στην Θεολογικήν Σχολήν. Πριν μεταβεί μονίμως στην Αίγιναν υπήρξε Διευθυντής της Ριζαρείου Σχολής  για 14 χρόνια.

Σήμερα η Αίγινα τον τιμά υπερβαλλόντως, Ανήγειρεν δε στην Μνήμην του ομώνυμον Ναόν, ο οποίος είναι από τους μεγαλυτέρους και κομψοτέρους παγκοσμίως.

Τον Ναόν αυτόν σχεδίασεν αλλά και επέβλεψε στην κατασκευήν ο κορυφαίος, Ναοδόμος Γεώργιος Νομικός, ο πρύτανης των Ναϊκών Αρχιτεκτόνων και  μεγαλύτερος στην Ελλάδα και την περιοχήν των Βαλκανίων.

Το 1928 ο Γεώργιος Νομικός απεφοίτησε από την Αρχιτεκτονικήν Σχολήν του Πανεπιστημίου Αθηνών και αμέσως προσελήφθη στην Υπηρεσίαν Αναστηλώσεων και Εκκλησιαστικής Αρχιτεκτονικής του Υπουργείου Παιδείας. Ασχολήθηκε με  αναστηλώσεις Βυζαντινών Μνημείων στο Άγιον Όρος και στον Μυστράν. Δύο περιοχές με πλούσιον βυζαντινόν και εκκλησιαστικόν στοιχείον. Η επιστημονική του δεινότητα ανεγνωρίσθη αμέσως και το Δημόσιον του ανέθεσε την μελέτην επεκτάσεως του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, στο οποίον επέβλεψε και το μεγαλύτερον μέρος της κατασκευής.

Ως Αρχιτέκτων εστράφη ιδιαιτέρως σε μελέτες και επιβλέψεις  Ναών και άλλων εκκλησιαστικών κτηρίων και καλλιτεχνικών έργων. Σ΄ αυτά διέπρεψε αναδειχθείς ως ο άρχων της  Ναοδομίας στην Ελλάδα αλλά και στον χώρον των Βαλκανίων, με έργα και σε δεκάδες χώρες του εξωτερικού. Σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς κατέκτησε τις εξής διακρίσεις.

  • Μητροπολιτικός Ναός Αγίας Τριάδος Πειραιώς πρώτον βραβείον και επίβλεψη.
  • Καθεδρικός Ναός Αγίου Ανδρέου Πατρών, πρώτον και δεύτερον βραβείον μελέτης  και κτίσιμον με επίβλεψή του.
  • Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Αχιλλείου Λαρίσης, δεύτερον βραβείον, πρώτον δεν δόθηκε, Μελέτη και επίβλεψη.
  • Ιερός Ναός Παναγίας Τήνου, τρίτον βραβείον μελέτης, πρώτον δεν δόθηκε. Ο Ναός δεν κτίστηκε διότι οι κάτοικοι διεφώνησαν και ήθελαν την μελέτην του Νομικού.

Ασχολήθηκε με περισσοτέρους από 250 Ναούς στην Ελλάδα και το εξωτερικόν. Σπουδαίοι μεταξύ αυτών, εκτός των ανωτέρω είναι οι,   Άγιος Παντελεήμονας οδού Αχαρνών, Άγιος Διονύσιος Αθηνών, Μητροπολιτικοί Ναοί  Αγρινίου, Τρικάλων, Άρτης, Καισαριανής, Αγίων Αναργύρων και Μεταμορφώσεως Κοκκινιάς, Κοιμήσεως Π. Φαλήρου, Αγίας Αναστασίας Περισσού, Τίμιος Σταυρός Αιγάλεω, Άγιος Παύλος Πατρών, Παλουρώτισσα Λευκωσίας, Ελληνικός Ναός Βελγικού Κογκό, Άγιος Διονύσιος Πειραιώς, Άγιος Νικόλαος Καλλιθέας, Άγιος Δημήτριος Σύρου, και δεκάδες άλλοι,  Μεγάλα έργα του επίσης είναι το Αρχιεπισκοπικόν Μέγαρον Κύπρου, το Μητροπολιτικόν Μέγαρον Σιατίστης, το Εκκλησιαστικόν Ίδρυμα Λέσβου, ο τάφος του Βασιλέως Γεώργιου Α΄ υπό μορφήν Βυζαντινού Ναΐσκου στο Τατόι. Εκκλησιαστικά έργα  με τα οποία έχει ασχοληθεί είναι μαρμάρινα και ψηφιδωτά  δάπεδα, μαρμάρινα και ξύλινα τέμπλα ναών, άμβωνες, αναλόγια, θρόνοι, μαρμάρινα στηθαία, ξύλινοι πολυέλαιοι, χαρακτηριστικός ο τριώροφος του Αγίου Διονυσίου  Αθηνών, εκτελεσθείς από τον ξυλογλύπτην αδελφόν του Θεοφάνην.

Το κυριότερον  έργον που σχεδίασε και επέβλεψε είναι ο Ναός του Αγίου Νεκταρίου Αιγίνης, Βυζαντινού ρυθμού, περίστηλος, οκταγωνικός χωρητικότητας 9.000 ατόμων ήτοι, ο υπόγειος περιλαμβάνει 3.714.άτομα, ο υπέργειος μετά Προστόου και δύο γυναικωνιτών, 5.414 άτομα και αυτομάτως καθίσταται ο μεγαλύτερος Ναός στην Ελλάδα. Ο Νομικός μετέβαινε εκάστην  Πέμπτην στην Αίγιναν για να παρακολουθεί τις εργασίες. Θεμελιώθη την 16ην  Δεκεμβρίου 1973 και θυρανοίξια  είχε την 21ην Μαΐου 1994.

Κόπος μίας εικοσαετίας μεγάλος, αλλά επετεύχθη σπουδαιότατον έργον. Μεγάλη καινοτομία τα ανισοϋψή κωδωνοστάσια πέριξ της εισόδου και ο περικαλλής τρούλλος  ύψους 32 μέτρων και πλάτους 20,20μ. Τα τελευταία έργα του Μεγάλου Ναοδόμου είναι Η Αγία Τριάδα Νέας Κηφισιάς και οι Άγιοι Απόστολοι Καλάμου.

Στις 25 Μαΐου 1999 επεσκέφθη την Αίγιναν  ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Απεθαύμασε τον Ναόν του Αγίου Νεκταρίου και εξεπλάγη από το άριστον του παγκάλου αυτού έργου. Συνεχάρη ενθέρμως τον Νομικόν όστις ήτο εκεί και του απένεμε το οφίκιον του άρχοντος Αρχιτέκτονος του Οικουμενικού θρόνου.  Τα διάσημα απέδωσε ο Μητροπολίτης ΄Υδρας, Σπετσών και Αιγίνης, αργότερα.

Το έργον του Νομικού αφ’ εαυτού έχει αποσπάσει δεκάδες βραβεία. Η Εκκλησία και η Πολιτεία, αισθάνονται την ανάγκην να του αποδώσουν κάποιαν διάκριση;;; Όχι μόνον σε πολιτικούς μετρίας προσφοράς, να αποδίδουν σωρείαν διακρίσεων  και δη σε ηλικιώτιδα περίοδον!! Τυπικής Πολιτικής επιβραβεύσεως χρήζει  καθ’ ημάς, ο Γεώργιος Νομικός, διότι ουσιαστικής έχει λάβει και λαμβάνει καθημερινώς από το ευρύ κοινόν.

Και οι Τηλεοράσεις καλόν θα ήτο να ασχολούνται με ανάλογα θέματα και όχι μόνον με την κατά κόρον προβολήν  καλλιτεχνών, αοιδών, ποδοσφαιριστών κλπ.

!0 /11/2023

Μιχαήλ Στρατουδάκης