fragosika-banner-7

Η φραγκοσυκια ασπιδα στις πυρκαγιες

Πολυάριθμα και ποικιλώνυμα είναι τα αγαθά που προσφέρει  το φυτό  φραγκοσυκιά στον άνθρωπο αλλά και στο περιβάλλον γενικότερα. Η καλλιέργειά του αποδίδει τα φραγκόσυκα, καρπός εδεσματικός, εύγευστος, δροσιστικός, υγιεινός . Πωλούνται σε καλές τιμές και οι καλλιεργητές έχουν αξιόλογα οφέλη. Εκτός αυτού υπάρχει και η δευτερογενής παραγωγή όπου από τα φραγκόσυκα παράγονται, γλυκά. μαρμελάδες, ποτά και έτσι  τα οικονομικά κέρδη για τους ασχολουμένους μ’ αυτά είναι μεγάλα. Τα φραγκόσυκα  βοηθούν προληπτικώς και κατασταλτικώς στην υγεία του ανθρώπου σε βαθμό απολύτως ικανοποιητικό. Επίσης το φυτό και οι καρποί του προσφέρουν θαυμάσια φαγητά.

Όμως έχει και σπουδαίες προστατευτικές δυνατότητες για το περιβάλλον. Είναι  φυτό  αντιδιαβρωτικό, αντιπυρικό και αντιπλημμυρικό, αλλά και αξιόλογον και αποτελεσματικό ανάχωμα στα  επικλινή εδάφη. Χωριά στην Ελλάδα που μετεφέρθηκαν λόγω υποχωρήσεως του πρανούς εδάφους θα είχε αποτραπεί αυτή η μεταφορά και γενικότερα ο κινδυνος αν είχε προβλεφθεί να φυτευτούν φραγκοσυκιές σ’ όλο το ύψος της πλαγιάς. Ως βραδύκαυστον που είναι αμύνεται σθεναρώς στις πυρκαγιές και δίδει την δυνατότητα στις πυροσβεστικές  δυνάμεις αν τυχόν καθυστερήσουν, να βρούν άθικτα τα πέριξ της φραγκοσυκιάς καιγόμενα, αλλά και  στους ιδιώτες να προστατευτούν αυτοί και οι περιουσίες τους. Στις πυρκαγιές επί αγροτικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων και στις έρπουσες πυρκαγιές η απόδοσή της είναι πλήρης ως λίαν δύσφλεκτης. Στις δασικές πυρκαγιές αντιδρά, αλλά λόγω της σφοδρότητος της φωτιάς η προσφορά της είναι μικροτέρα. Δεν παύει όμως να είναι αντιπυρικό φράγμα και να επιβραδύνει  τις πυρκαγιές στην εξάπλωσή τους.

Δυναμικό μέσο αντιπυρική προστασίας

Η φραγκοσυκιά είναι φυτόν, με περιεκτικότητα σε νερό 90%. Πρόκειται για φυτό το οποίον καίγεται δυσκόλως.  Είναι βραδύκαυστη. Ως εκ τούτου, εκ των πραγμάτων αποτελεί δυναμικό μέσον αντιπυρικής προστασίας. Πως θα χρησιμοποιηθεί το φυτό; Στο βιβλίο  «Τα φραγκόσυκα» (του Μιχαήλ Στρατουδάκη), προτείνεται αυτό το μέσον για ανάσχεση των πυρκαγιών. Μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Ηλεία το 2007 και τα μέτρα που  λαμβανόταν τότε για προστασίαν της κατολισθήσεως των αδρανών υλικών,  είχαμε ρίξει το σύνθημα.  «Φυτέψτε φραγκοσυκιές αντί κορμοδέματα». Αυτό, για την ανάσχεση των χωμάτων τα οποία  κατρακυλούν ευκολότερο μετά την καύση των δασών. Για την ανάσχεση διολισθήσεως των φερτών υλικών που επεχειρήθηκαν  στο Μάτι με κορμοδέματα, ας  είχε εισηγηθεί κάποιος  (αν γνώριζε τις τεράστιες δυνατότητες του φυτού μεταξύ των οποίων και τις αντιδιαβρωτικές) να φυτευθούν καταλλήλως φραγκοσυκιές, έμπροσθεν των κορμοδεμάτων για να τις προστατεύσουν ώσπου να μεγαλώσουν.

Για την αποτελεσματική χρήση της στον τομέα της προστασίας από πυρκαγιές, προτείνομε  να φυτευτούν φραγκοσυκιές σταάκρα τωναντιπυρικών ζωνών, όταν αυτές διανοιγούν, κάτι που πρέπει να γίνει αμέσως. 

Την προστασίαν των δασικών πυρκαγιών με την βοήθεια της φραγκοσυκιάς την είχε προτείνει το 1968 σε διατριβή του ο Κώστας Κασσιός, (κάτι  που δεν γνώριζα όταν το πρότεινα στο βιβλίο  μου το 2007) μετέπειτα Καθηγητής Πολυτεχνείου.  Δυστυχώς δεν εφηρμόσθη  με συνέπεια  τον αφανισμό χιλιάδων στρεμμάτων δασών. Αντέδρασαν όσοι δεν γνώριζαν την φραγκοσυκιά και πρώτοι  απ’ όλους  οι συνάδελφοί του!!!

Δυστυχώς και σήμερα αδιαφορεί πλήρως το Υπουργείον Αγροτικής Ανάπτυξης αλλά και  υπεύθυνοι παράγοντες για την μεγάλη συμβολή της Φραγκοσυκιάς στην αποτροπή των πυρκαγιών δεν κινούνται καθόλου προστατευτικώς και τα δάση μας αφανίζονται!!

Μιχαήλ Στρατουδάκης