Η Επανασταση κηρυχθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 1821

Η σημερινή συνέχεια έπρεπε να είναι «Χερσαίες δυνάμεις του κατακτητή), αλλά λόγω επικαιρότητας προτάσσομεν το παρακάτω. Η Φιλική Εταιρεία είχε ανακηρύξει αρχηγόν της Επαναστάσεως τον Πρίγκιπα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και αξιωματικόν του Ρωσικού στρατού, Αλέξανδρον Υψηλάντην.  Είχε εγκρίνει τον σχεδιασμόν  της Επαναστάσεως και  για τον λόγον αυτόν επεχείρησε την κάθοδον προς την Ελλάδα. Μαζί του ήταν και τα αδέλφια του Γεώργιος και Νικόλαος. Ο Δημήτριος είχε αναχωρήσει για  Πελοπόννησον. Ο Αλέξανδρος στις 22 Φεβρουαρίου  έφυγε από  την Ρωσία και διασχίζοντας τον ποταμόν Προύθον βρέθηκε στην Μολδαβίαν και κατέληξε στο Ιάσιον με το ιππικόν του και τους άνδρες που τον συνώδευαν, το οποίον ήταν η πρωτεύουσα της ομωνύμου Ηγεμονίας. Η άλλη ηγεμονία ήταν της Βλαχίας με πρωτεύουσα το Βουκουρέστι. Ηγεμονίες ήταν περιοχές ημιαυτόνομες ο δε ηγεμόνας ήταν εκπρόσωπος του σουλτάνου, διοριζόμενος από αυτόν. Στις παραδουνάβιες Ηγεμονίες δεν υπήρχε τουρκικός στρατός συμφώνως με την Συνθήκη του Βουκουρεστίου η οποία υπεγράφη στις 12 Μαΐου 1812, μετά τον Γ΄ Ρωσοτουρκικόν πόλεμον, πλην ελαχίστων για την τήρηση της τάξεως. Στις Ηγεμονίες υπήρχαν και Έλληνες  Αρχηγοί. Ήταν οικονομικώς ανθούσες περιοχές πλούσιες από το εμπόριον και άλλες δραστηριότητες. Το Ελληνικόν στοιχείον ήταν πολυπληθέστατον. Στην Μολδαβίαν Ηγεμόνας την περίοδον αυτήν ήταν ο Μιχαήλ Σούτσος, γνωστός με το όνομα Μιχαήλ Βόδας.

Το άκουσμα της καθόδου του Υψηλάντου δημιούργησε μέγαν ενθουσιασμόν  στο πλήθος, το οποίον πίστευε ότι ήλθε η ώρα της αποτινάξεως του βάρβαρου ζυγού.

Το ξεκίνημα του Υψηλάντου συναντούσε πολλές δυσκολίες, οικονομικές, στρατός κλπ. Ο Σούτσος διέθεσε την φρουράν του στον Υψηλάντην όσον ευρίσκετο στο Ιάσιον. Εν τω μεταξύ προσήρχοντο  για να καταταγούν στον στρατόν άφθονοι εθελοντές από διάφορες πόλεις. Πρώτη προσήλθε η  στρατιωτική ομάδα από Αρβανίτες  (Αρβανίτες εκαλούντο σύμμικτοι,   Έλληνες, Σέρβοι, Βούλγαροι,  όπως αναφέρει στην Ιστορίαν του ο Σπυρίδων Τρικούπης, ποριζόμενοι τα προς το ζην δι’ οπλοφορίας ή δια μισθώσεως προσόντων), καθώς επίσης και οι Έλληνες σπουδαστές από την ευρύτερην περιοχήν και απλοί πολίτες από Οδησσόν  και άλλες πόλεις της Ευρώπης. Οι πρόκριτοι της Βλαχίας δηλαδή  πλούσιοι έμποροι  ή  από άλλην αιτίαν δεν φάνηκαν πρόθυμοι όλοι να υποστηρίξουν τον Υψηλάντην.  Παρ’ όλα αυτά ο Υψηλάντης συνέχισε τον σκοπόν του.  Στις 22 Φεβρουαρίου στην κεντρικήν πλατείαν Ιασίου, ύψωσε την Σημαίαν της Επαναστάσεως και κήρυξε τον Αγώνα κατά του κατακτητή. Η ημερομηνία αυτή θεωρείται ότι είναι η αρχή της Επαναστάσεως  και όχι η 25 Μαρτίου. Τούτο δε διότι προεκηρύχθη από τον Αρχηγόν της Επαναστάσεως  και όχι από μεμονωμένους οπλαρχηγούς.( Βλ. Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, Εκδοτικής Αθηνών και  Σαράντου Καργάκου). Ο ενθουσιασμός των παρισταμένων  ήταν μέγας. Στις 26  Φεβρουαρίου, στον Ιερόν Ναόν Αγίας Τριάδος έγινε από τον Μητροπολίτην Ιασίου Βενιαμίν λειτουργία και καθαγιασμός  του λαβάρου και της Επαναστάσεως,

Η γνωστοποίηση της καθόδου του Υψηλάντου έδωσε δύναμη σε Ελληνικές στρατιωτικές ομάδες να επιτεθούν κατά του εχθρού. Έτσι έγινε η πρώτη μάχη στο Γαλάτσι της Βλαχίας  με αρχηγόν τον Βασίλειον Καραβιώτην και κατέληξε σε νίκη των Ελλήνων, σκοτώθηκαν  όμως  ο Σημαιοφόρος Δούκας και ο  Σπύρος Παριανός, τους οποίους μερικοί  θεωρούν τα πρώτα θύματα του Αγώνα. Δεν είναι ωστόσον   καθ’ ημάς δίκαιον γιατί  αγνοούνται   οι εκατοντάδες  Κλέφτες και Αρματωλοί που χάθηκαν στις πολύχρονες μάχες κατά του δυνάστη.  Η νίκη  ανεπτέρωσε τους Έλληνες,  τους εγέμισε ενθουσιασμόν,  υπερηφάνειαν και αυτοπεποίθηση, πλην όμως αρκετοί  ήσαν αυτοί   που φοβήθηκαν την αντεκδίκηση του τυράννου.    

Ο Υψηλάντης θέλοντας να  καθησυχάσει  τους φόβους των κατοίκων, εξέδωσε στις 23 Φεβρουαρίου  εγκύκλιον  και ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «άπασα η Γραικία  ύψωσε τας σημαίας  ζητούσα την ελευθερίαν της».  Στις 24 Φεβρουαρίου  εξέδωσε άλλην εγκύκλιον  με τον  περίφημον  τίτλον

 «ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ» και καλούσε τους Έλληνες σε απελευθερωτικήν Επανάσταση. Μερικά αποσπάσματα.

«Η ώρα ήλθε ώ άνδρες Έλληνες! Προ πολλού οι λαοί  της Ευρώπης πολεμούντες υπέρ   των ιδίων δικαιωμάτων και της ελευθερίας αυτών, μας επροκάλουν εις μίμησιν αυτοί καίτοι  οποσούν ελεύθεροι επροσπάθησαν όλαις δυνάμεσι να αυξήσουσι την ελευθερίαν και δι’ αυτής πάσαν ευδαιμονίαν. Οι φωτισμένοι της Ευρώπης ενασχοληθέντες εις την αποκατάστασιν  της ιδίας ευδαιμονίας και πλήρεις ευγνωμοσύνης δια τας προς αυτούς των προπατόρων μας ευεργεσίας, επιθυμούσι την ελευθερίαν της Ελλάδος. Ημείς φαινόμενοι άξιοι της προπατορικής αρετής είμεθα ευέλπιδες να επιτύχομεν την υπεράσπισιν αυτών να βοηθήσουν. Πολλοί εκ τούτων φιλελεύθεροι θέλουσιν έλθει δια να συναγωνισθούν με ημάς. Κινηθείτε  ω φίλοι και θέλετε  ιδείν μίαν κραταιάν  δύναμιν να υπερασπισθεί τα δίκαιά μας. Ποιος λοιπόν εμποδίζει τους ανδρικούς σας βραχίονες;  Ο άνανδρος εχθρός μας είναι ασθενής και αδύνατος.  Οι στρατηγοί μας έμπειροι και όλοι οι ομογενείς  μας γέμουσι ενθουσιασμού. Ενωθείτε λοιπόν ω Ανδρείοι και μεγαλόψυχοι Έλληνες! Ας σχηματισθώσι φάλαγγές εθνικαί. Ας σχηματισθώσι πατριωτικαί λεγεώνες και  θέλετε ιδείν τους παλαιούς εκείνους κολοσσούς του δεσποτισμού, να πίπτωσιν εξ ιδίων απέναντι των θριαμβευτικών  μας Σημαιών! Ας καλέσομεν λοιπόν  εκ νέου, ω Ανδρείοι και μεγαλόψυχοι ΄Ελληνες, την ελευθερίαν εις την κλασσικήν γην της Ελλάδος. Ποία Ελληνική ψυχή θέλει αδιαφορήσει;

Εις τα όπλα λοιπόν φίλοι η Πατρίς μας προσκαλεί.

Εις το Γενικόν Στρατόπεδον Ιασίου

 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ

Οι δυσκολίες δεν  επέτρεψαν στον Υψηλάντην να οργανώσει αξιόμαχον στρατόν όπως τον ήθελε.  Υπήρχαν ικανά στελέχη αλλά, όχι  επαρκή. Τα οικονομικά δεν παρουσίασαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.  Οι πρόκριτοι των Ηγεμονιών δεν στάθηκαν στο πλευρόν του θετικοί,  αλλά μάλλον αδιάφοροι έως  αρνητικοί.

Από το Ιάσιον ξεκίνησε προς την Βλαχίαν έχοντας συγκεντρώσει στρατόν 2.000 ανδρών. Δόθησαν διάφορες μάχες. Η μάχη στο Δραγατσάνι 7 Ιουνίου ήταν καταστροφική και σ’ αυτήν χάθηκε και ο Ιερός Λόχος, σώμα που απηρτίζετο κυρίως από σπουδαστές. Οι κυνηγηθέντες μετά την μάχη στο Δραγατσάνι θέλησαν να φύγουν προς την Αυστρίαν για να σωθούν από τον δυνάστην αλλά εκείνη έκλεισε τα σύνορα και όλοι βάδισαν προς το Σκουλένι ορεινόν χωριό της Μολδαβίας  κοντά στον Προύθον ποταμόν όπου δόθηκε σκληρή μάχη εναντίον του κατακτητή και ήταν καταστροφική για τους Έλληνες. Αποφασιστική ήταν  η μάχη στην Μονήν Σέκου  στις 8 Σεπτεμβρίου , όπου αμύνετο ο Γεωργάκης Ολύμπιος και ιδών το αδύνατον διασώσεως έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκην. Είναι το πρώτον ολοκαύτωμα της Επαναστάσεως!

Εδώ δυστυχώς τελείωσε η Επανάσταση στις Ηγεμονίες, όπου χάθηκαν πανάξιοι οπλαρχηγοί,   ο δε  Υψηλάντης βαδίζοντας προς Τεργέστην για να συνεχίσει τον Αγώνα στην Πελοπόννησον  συνελήφθη από αυστριακές αρχές φυλακίσθη  για επτά έτη μέχρι τον Νοέμβριον  του 1827.  Απεφυλακίσθη  και σε δύο μήνες απεβίωσε στην Βιέννην εν μέσω  βαθυτάτης πενίας!!! Στην Αυστρίαν επετράπη η είσοδος του Υψηλάντη με σκοπόν να αποσταλεί στην Αμερικήν όπως είχαν αποφασίσει μυστικώς στην σύσκεψη της Λουμπλιάνας  ο Ρώσος και ο Αυστριακός αυτοκράτωρ!

Το κίνημα απέτυχε κυρίως  επειδή ο Αυτοκράτωρ της Ρωσίας Αλέξανδρος ο Α΄ επέτρεψε στον τουρκικόν στρατόν να εισέλθει στις Ηγεμονίες!! Ευρίσκετο το διάστημα εκείνον σε σύσκεψη της Ιεράς Συμμαχίας στην Λουμπλιάναν και πρέπει να συμπεράνομεν ότι ο Μέτερνιχ και οι λοιποί τον επίεσαν για την πράξη αυτήν. Η εύνοια των ισχυρών προς τους οθωμανούς  από τότε μέχρι σήμερα διατηρείται αμείωτος! και φαίνεται σαν ισχυρή ενώ είναι αδύνατη και άτολμη. Αν δεν επετρέπετο τουρκικά στρατεύματα να εισέλθουν στις Ηγεμονίες και αν ο Τσάρος βοηθούσε όπως ήλπιζε και διέδιδε ο Υψηλάντης (λάθος εκτίμηση  έκαμε) συντόμως η οθωμανική αυτοκρατορία θα είχε εκδιωχθεί.  Και η Αυστριακή Αυτοκρατορία τεράστια σε έκταση εκείνην την περίοδον υπεστήριζε με φανατισμόν την οθωμανικήν ακεραιότητα!!! Έλληνα πόσον σε εμπαίζουν  πάντα οι πάντες!!!

Η Επανάσταση του Υψηλάντου στις Ηγεμονίες ήταν το έναυσμα,  το προοίμιον και ο προπομπός της Επαναστάσεως του 1821 και η 22α Φεβρουαρίου η ημέρα της επισήμου ενάρξεως. Πως θα την προβάλει  η  «Επιτροπή ‘21»;;

21 Φεβρουαρίου 2021

Μιχαήλ Στρατουδάκης